17 września 1939
W 85 lat od sowieckiej inwazji na Polskę mieszkanki i mieszkańcy Krakowa oraz przedstawiciele władz rządowych i samorządowych, kombatanci i przedstawiciele służb mundurowych, wspólnie uczcili pamięć ataku ZSRR na Polskę.
Jak co roku, krakowskie uroczystości rozpoczęły się pod Krzyżem Katyńskim, gdzie złożono kwiaty i znicze. Następnie uczestnicy wzięli udział we mszy świętej na Wawelu. Obecni byli wicewojewoda małopolska Elżbieta Achinger, dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie – dr hab. Filip Musiał oraz prezes Związku Sybiraków Oddział w Krakowie – Józef Kołodziej.
17 września 1939 roku Armia Czerwona – bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny, łamiąc obowiązujący od 1932 do końca 1945 roku pakt o nieagresji – wdarła się zbrojnie na tereny II Rzeczypospolitej. Napaść na Polskę była konsekwencją tajnego protokołu sowiecko-niemieckiego paktu Ribbentrop-Mołotow, który tuż przed wybuchem II wojny światowej zawarły Niemcy i ZSRR.
W wypadku terytorialnych i politycznych przekształceń na terenach należących do Państwa Polskiego granica stref interesów Niemiec i ZSRS przebiegać będzie w przybliżeniu po linii rzek Narwi, Wisły i Sanu. Kwestia, czy w obopólnym interesie będzie pożądane utrzymanie niezależnego Państwa Polskiego i jakie będą granice tego państwa, będzie mogła być ostatecznie wyjaśniona tylko w toku dalszych wydarzeń politycznych. W każdym razie oba rządy rozstrzygną tę kwestię na drodze przyjaznego porozumienia.
Wojska sowieckie przekroczyły na całej długości wschodnią granicę Polski. Aresztowano ponad 200 tys. Polaków, wielu z nich zostało zamordowanych przez NKWD. Ponad 21 tysięcy – w tym 10 tysięcy oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej – to ofiary tzw. Zbrodni Katyńskiej, masowych egzekucji dokonanych wiosną 1940 roku. Pozostałym obywatelom II RP objętych moskiewską okupacją narzucono obywatelstwo radzieckie. Wywózki na Syberię objęły 1 mln 350 tys. osób. Na skutek niemiecko-sowieckiej agresji we wrześniu 1939 roku Państwo Polskie utraciło niepodległość na 50 lat.