Kolejni odznaczeni działacze opozycji
8 października 2024 roku w Sali Kolumnowej im. Jerzego Woźniaka Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego miała miejsce uroczystość nadania zasłużonym działaczom opozycji antykomunistycznej z lat 1956–1989 odznaczenia Krzyż Wolności i Solidarności.
W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy krzyże dziesięciu działaczom wręczył dyrektor wrocławskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Kamil Dworaczek.
Jednym z odznaczonych został przyjaciel mojej rodziny, znany wrocławski działacz Niezależnego Zrzeszenia Studentów i Solidarności Walczącej – Piotr Krukowski, na którego zaproszenie wzięłam udział w uroczystości. Byłam zaszczycona móc towarzyszyć Piotrowi wraz z jego rodziną w tak ważnym dla Niego wydarzeniu. Kiedyś, przed ośmiu laty, to Piotr i jego żona Halina towarzyszyli mi w takiej samej uroczystości. Odbierałam wówczas Krzyż Wolności i Solidarności przyznany pośmiertnie mojemu mężowi – Wacławowi Żołyńskiemu.
Niewiele pamiętam z tego dnia. Byłam zbyt wzruszona. Obecnie dzieliłam radość z przyjaciółmi i świętowałam fakt odznaczenia Piotra, człowieka niezwykle skromnego i prawego, oddanego ideom wolności i solidarności, którym nie tylko służył całym swoim życiem, ale którym pozostał wierny. Odczuwam głęboką wdzięczność za – niewątpliwie – Boży dar przyjaźni, jaka łączy nasze rodziny. Dziękuję Piotrowi i Halinie. Cennym jest, że Piotr mógł osobiście przyjąć odznaczenie.
Tego dnia Krzyż Wolności i Solidarności trafił także do innych osób związanych z Kornelem Morawieckim i środowiskiem Solidarności Walczącej.
Małżeństwo Andrzeja i Wiesławy Bafalukosz zapisało ważną kartę w dziejach wrocławskiej konspiracyjnej poligrafii SW współpracując z królową podziemnego druku Barbarą Sarapuk. Ponadto Andrzej za rozrzucanie ulotek nawołujących do demonstracji otrzymał wyrok 8 miesięcy więzienia. W 1985 roku złożył przysięgę w obecności przywódcy Solidarności Walczącej Kornela Morawieckiego.
Związki z Solidarnością Walczącą odznaczonego Tomasza Dudka dotyczą okresu drugiej połowy lat 80. ubiegłego wieku. Tomek był kurierem i kolporterem podziemnej prasy oraz zajmował się składem tekstów do późniejszego druku.
Na terenie Wałbrzycha i okolic aktywnym działaczem podziemnej Solidarności był Ryszard Kutyła. Redagował i organizował druk podziemnego pisma zakładowego Kopalni Węgla Kamiennego Wałbrzych oraz stworzył siatkę kolportażu bibuły, m.in. Biuletynu Dolnośląskiego oraz Solidarności Walczącej. Za swoją aktywność był wielokrotnie zatrzymywany i przesłuchiwany.
Działalność opozycyjna angażowała także Wojciecha Bolanowskiego oraz jego żonę Monikę Waszkiewicz-Bolanowską, córkę pierwszego redaktora Biuletynu Dolnośląskiego Jana Waszkiewicza. Wojtek w roku 1985 współorganizował studencki wiec protestacyjny na Uniwersytecie Wrocławskim, przechowywał sprzęt poligraficzny a w latach 1986-1989 wraz z żoną Moniką drukował pismo „Z Dnia na Dzień” i Biuletyn NZS „Na Indeksie” a także redagował materiały dla Agencji Informacyjnej Solidarności Walczącej.
Piotr Krukowski, przemawiając w imieniu nagrodzonych, podkreślił siłę wrocławskiej opozycji na tle innych miast Polski. Uroczystość uświetnił Roman Kowalczyk, wykonując pieśni solidarnościowych bardów m.in. Jacka Kaczmarskiego, Jana Pietrzaka i Jana Krzysztofa Kelusa.
Odznaczenia otrzymali:
1. Pan Andrzej Marceli Bafalukosz
2. Pani Wiesława Janina Bafalukosz
3. Pan Wojciech Bolanowski
4. Pan Marek Janusz Burak
5. Pan Sylwester Gustaw Dorabiała
6. Pan Tomasz Grzegorz Dudek
7. Pan Piotr Jan Krukowski
8. Pan Ryszard Tadeusz Kutyła
9. Pan Stanisław Walczak
10. Pani Monika Magda Waszkiewicz-Bolanowska
Gratulujemy wszystkim odznaczonym i dziękujemy za gotowość do ponoszenia ofiar na rzecz wolnej Polski.
„Krzyż Wolności i Solidarności jest znakiem wdzięczności państwa polskiego dla osób, które swymi zmaganiami z systemem komunistycznym w latach 1956–1989 przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości po półwieczu zniewolenia i zależności od Związku Sowieckiego”. / Prezes IPN w latach 2016-2021 dr Jarosław Szarek/